Ung Thư Buống Trứng

Không thường gặp nhiều như ung thư buồng trứng nhưng lại là loại ung thư nguy hiểm, khó phát hiện sớm. Đáng lo là trẻ con, thiếu nữ mười tám đôi mươi cho đến phụ nữ năm mươi hoặc hơn đều có thể bị ung thư này. Rất nhiều loại ung thư mọc từ nhiều loại tế bào khác nhau. Đa số đều thuộc loại ung thư biểu mô (carcinôm, carcinoma), mọc từ các tế bào biểu mô nằm ngoài mặt buồng trứng. Các bướu hoặc ung thư tế bào mầm mọc từ các tế bào mầm (sản xuất trứng) gặp ở phụ nữ trẻ. Còn có các ung thư mọc từ các tế bào sản xuất hormon.

Triệu chứng

Hiếm khi phát hiện được sớm loại ung thư này. Buồng trứng bình thường chỉ nhỏ bằng đầu ngón tay, nằm dính với đầu vòi trứng, trong bụng dưới của phụ nữ. Một khối bướu còn nhỏ (cỡ trái chanh) hay có khi khá lớn (bằng trái cam) thì vẫn còn tự do di động trong bụng, không làm trở ngại các cơ quan lân cận nên khó phát hiện được bệnh. Khi triệu chứng nặng bụng, đau nhức vùng chậu, bụng lớn ngày một rõ ràng, làm người bệnh lo sợ đi khám thì khi đó khối bướu nằm ở bụng dưới có khi đã lớn tới mức khó di động được.

Định bệnh

Chẩn đoán: Bác sĩ khám lâm sàng vùng chậu. Siêu âm ngả âm đạo giúp thấy rõ hình ảnh các buồng trứng và tử cung. Cắt lớp điện toán (CT) và cộng hưởng từ (MRI) giúp phát hiện sớm và đánh giá rõ căn bệnh giúp điều trị hiệu quả. Nội soi trong ổ bụng để quan sát và nếu cần thì làm sinh thiết.

Đo lượng CA125 trong máu. Đây là một prôtêin nằm ở ngoài mặt các tế bào ung thư buồng trứng và vài mô lành. Nhiều người bệnh ung thư buồng trứng có lượng CA 125 cao bất thường. Nhưng không ít người không bị ung thư cũng có lượng CA 125 cao, và nhiều phụ nữ bị ung thư sớm lại có mức CA 125 bình thường. Không thể dựa vào CA 125  để chẩn đoán hoặc rà tìm bệnh sớm. Có thể dùng để lựa chọn điểu trị và theo dõi diễn tiến.

Diễn tiến: Ung thư này mọc từ lớp ngoài mặt của buồng trứng và làm thành một khối bướu có vỏ bọc bên trong đặc cứng hoặc có hình tổ ong, trong có chứa nước. Bệnh phát triển tới mức nào đó thì vỏ bọc ung thư bị bể ra, rải tế bào cùng khắp trong bụng, các tế bào sẽ thành các ổ di căn ở ruột, gan, dạ dày.

Xếp giai đoạn:

GDI: Ung thư khu trú ở một hoặc hai buồng trứng.
GĐII: Ung thư lan tràn đến các vị trí khác trong vùng chậu (như tử cung hoặc hai vòi trứng).
GĐIII: Ung thư lan tràn qua khỏi vùng chậu hoặc tới các hạch lymphô trong bụng.
GĐIV: Ung thư lan tràn đến các cơ quan ngoài bụng (như phổi...).

Có thể phòng ngừa hay phát hiện sớm?

Nguỵ cơ: 

- Các gen BRCA1 và gen BRCA2 thấy trong gia đình nhiều người bị ung thư vú.

- Phụ nữ mang đột biến các gen này cũng tăng nguy cơ ung thư buồng trứng.

- Tiểu sử gia đình ung thư buồng trứngĐã mắc trước một ung thư vú, ruột già, tử cung.
- Tuổi lớn dẩn tăng nguy cơ, thường gặp sau mãn kinh mặc dầu có thể gặp ở bất cứ tuổi nào.
- Không có thai lần nào.

Phòng ngừa: 

Hiện nay chưa có phương pháp phòng ngừa hữu hiệu. Phụ nữ nào nguy cơ cao nên cảnh giác. Mọi phụ nữ phải cảnh giác về bệnh ung thư buồng trứng, loại bệnh dữ, nhưng biết sớm có thể trị tốt. Cân đi khám phụ khoa thường kỳ và nhờ bác sĩ siêu âm vùng bụng chậu. Kháng nguyên CA 125 không có giá trị phát hiện sớm.

 
Điều trị: kết hợp phẫu và hóa trị.
Những khó khăn quanh việc điều trị ung thư buồng trứng:Thầy thuốc chuyên khoa lắm khi đau đầu vì phải quyết định cắt hai buồng trứng của một cháu bé 5 - 6 tuổi, và càng khó khăn hơn nếu phải hy sinh tử cung và hai buồng trứng của một thiếu nữ mười tám - đôi mươi. Nhưng khi cần, bác sĩ phải mạnh tay quyết định mổ vì đó là mạng sống của người bệnh. Cha mẹ có cháu bé hoặc thiếu nữ tuổi đôi mươi đã được mổ vì “u nang buồng trứng” hoặc “bướu buồng trứng” nên lưu ý hỏi kỹ bắc sĩ về kết quả thử thịt (giải phẫu bệnh). Nếu để lâu, 6 tháng hay 1 năm, bụng bệnh nhân to trở lại mới biết là ung thư thì sẽ nguy hiểm đến tính mạng.

Báo Thuốc & Sức Khỏe